Wat is Sharia en hoe raak ik op het juiste pad?
De term sharia verwijst in zijn geheel naar een reeks Islamitische religieuze wetten die naast religieuze rituelen ook aspecten van het dagelijks leven van de moslimgemeenschap regelen. De Sharia biedt religieuze volgelingen ook een reeks principes en richtlijnen om hen te helpen belangrijke beslissingen in hun leven te maken, zoals financiën en investeringen. Islamitisch beleggen kent veel regels over rente. Er is enige variatie in de manier waarop de Sharia wordt geïnterpreteerd en geïmplementeerd, vooral in de financiële sector, door verschillende leden van de Islamitische gemeenschap.
Belangrijke lering die u uit dit artikel kunt trekken:
- Sharia is een Islamitische religieuze wet die bepaald hoe het dagelijkse leven van Moslimvolgers ingevuld dient te worden.
- Sharia stelt een aantal regels omtrent investeren en beleggen. Zo is het verboden (haram) om te investeren in bedrijven die zich bezighouden met alcohol en tabak of het vergaren van rente.
- Sharia beleggen wordt steeds populairder, met name omdat beleggers graag zaken willen doen met het Midden Oosten.
- Een voorbeeld van een typisch Sharia beleggingsproduct is een Sukuk, wat een Arabische naam is voor een financieel certificaat wat gelijkenissen heeft met een obligatie, maar dat zich houdt aan Sharia wetgeving.
Sharia leren begrijpen
Het woord Sharia vertaalt zich letterlijk naar ‘de weg’ en wordt vaak ook gespeld als Shariah of Shari’a. Zoals hierboven vermeld, schetst de wet hoe moslims zich zouden moeten gedragen in verschillende aspecten van hun leven, inclusief hun persoonlijke leven, hun verantwoordelijkheden jegens de samenleving, hun religieuze overtuigingen en hun financiën.
Rente is een belangrijk onderdeel van de financiële wereld. Maar het is haram volgens de sharia, wat betekent dat het verboden is om rente te betalen tussen leners en geldschieters. Dit omvat leningen en hypotheken, evenals financiële instrumenten die rente opbouwen om rendement te genereren. Investeren in conventionele bank- en verzekeringsmaatschappijen kan daarom onder de Sharia wetgeving worden verboden.
Ook bedrijfsactiviteiten zijn zeer relevant. Beleggers die de Sharia-wetgeving naleven, mogen niet beleggen in of samenwerken met bedrijven die zich bezighouden met het volgende:
- Brouwen en de productie van alcohol
- Producenten en distributeurs van pornografie
- Makers van varkensvleesproducten, zoals ham en spek
- Fabrikanten van wapens
- Producenten van tabak en tabak-gerelateerde producten
- Casino’s en andere gok gerelateerde bedrijven
De verschillende delen van de Sharia wetgeving betekenen dat investeringsstrategieën deze beperkingen dienen te houden. Dit kan ertoe leiden dat aanhangers van het geloof die zich aan de Sharia houden, niet in staat zijn om bepaalde investeringen te doen. In het Westen zijn Sharia-conforme beleggingen vergelijkbaar met maatschappelijk verantwoorde beleggingen.
Beleggen dat qua methodiek aan de Sharia wetgeving voldoet, ook wel Islamitisch bankieren of Islamitisch financieren wordt genoemd, is een gebied van moderne financiën dat groeit [4] en zal blijven groeien. Westerse financiële dienstverleners bieden tegenwoordig Sharia-conforme beleggingsrekeningen aan die noch rente betalen aan de belegger, noch profiteren van gokken. Dit komt deels doordat investeerders graag willen samenwerken met de bloeiende olie-economieën van het Midden-Oosten, die voornamelijk Islamitisch zijn.
Belangrijk feit: Bedrijven die niet direct, maar indirect meer dan 5% van hun omzet behalen uit verboden activiteiten worden ook als haram beschouwd.
Speciale uitzonderingen
De beschikbare op Sharia wetgeving gebaseerde financiële instrumenten variëren op dezelfde manier als bij traditionele financiën. Mudarabah verwijst bijvoorbeeld naar een partnerschap waar winst en verlies gedeeld wordt, terwijl Musharakah een joint venture is voor het delen van winst en verlies.
Er zijn Sharia-conforme fondsen die zich houden aan de strikte beperkingen van het geloof. Er moet bij deze fondsen een Shariaraad worden opgericht die bestaat uit Islamitische geleerden en die de Sharia-principes volgen. Bestuursleden zijn verantwoordelijk voor het evalueren van de investeringsbeslissingen van het fonds, inclusief de bedrijven waarin zij beleggen.
Sukuk is de officiële Arabische naam voor financiële certificaten. Het woord verwijst naar Sharia-conforme obligaties. De beleggersbasis voor Sharia-conforme obligaties bestaat uit landen en markten in drie regio’s:
- Landen in de Samenwerkingsraad van de Golf en Maleisië
- Landen met een omvangrijke moslimbevolking, zoals India en Pakistan
- De VS en Europa, waar de moslimbevolking relatief klein is maar aanzienlijk meer besteedbaar vermogen heeft.
Sukuks kunnen asset-based of asset-backed zijn. Islamitische obligaties zijn voorbeelden van asset-based activa, terwijl gesecuritiseerde activa voorbeelden zijn van het asset-backed activa. Een special purpose vehicle (SPV) dat is opgericht met het oog op de uitgifte van certificaten op kapitaalmarkten. De opbrengst wordt gebruikt om activa te kopen volgens de principes van Ijarah.
Een tussenpersoon koopt de activa en leaset het terug aan de SPV. De SPV heeft de optie (het recht, maar niet de verplichting) om het geleasede actief te kopen voordat de looptijd afloopt. Opbrengsten van de oorspronkelijke verkoop kunnen ook worden belegd volgens de principes die zijn uiteengezet in een Wakala-transactie. Bij dit type transactie is de investering tijdelijk en wordt voor dit doel een speciale agent, de zogenaamde Wakeel, gebruikt.